UPAŁ
UPAŁ to intensywne oddziaływanie promieni słonecznych na nas i nasze otoczenie, wysoka temperatura powietrza – powyżej 25 o C w cieniu, utrzymująca się przez kilka dni. Latem, kiedy temperatura powietrza przekracza 20 stopni, często narzekamy na złe samopoczucie.
Spędzanie zbyt długiego czasu na słońcu, zbyt długie przebywanie w przegrzanym miejscu lub zbyt intensywny wysiłek w czasie gorącego dnia, może spowodować uraz termiczny. Aby móc skutecznie zapobiegać podobnym przypadkom, poznaj objawy i bądź gotów do udzielenia pierwszej pomocy w takich przypadkach. Uraz termiczny może przybrać postać oparzenia słonecznego lub przegrzania.
OPARZENIE SŁONECZNE
Objawami oparzenia słonecznego są zaczerwienienie i pieczenie skóry, możliwe swędzenie, gorączka, ból głowy.
Pierwsza pomoc:
weź chłodny prysznic, zmyj olejki (kremy). Miejsca oparzone polewaj dużą ilością zimnej wody. Jeśli na skórze występują pęcherze, zrób suchy, sterylny opatrunek i skorzystaj z pomocy medycznej.
PRZEGRZANIE
Objawy przegrzania są następujące: osłabienie, zawroty głowy, pragnienie, nudności i wymioty, kurcze mięśni (zwłaszcza nóg i brzucha), utrata przytomności.
Pierwsza pomoc:
połóż poszkodowaną osobę w chłodnym miejscu i nogi unieś na wysokość 20-30 cm. Poluzuj ubranie. Użyj zimnej mokrej tkaniny jako okładu do obniżenia temperatury ciała. Podawaj do picia wodę z solą, małymi łykami. Jeśli wystąpią nudności, odstaw wodę. Jeśli występują wymioty, szukaj natychmiastowej pomocy medycznej. Gdy dojdzie u osoby poszkodowanej do utraty przytomności przy wyczuwalnym oddechu i tętnie, ułóż ją na boku.
Podczas upałów:
- ogranicz do niezbędnego minimum przebywanie w słońcu zwłaszcza w okresie najintensywniejszego działania jego promieni. Opalenizna spowalnia zdolność do samoczynnego chłodzeniasię. Użyj środków ochrony przed promieniami słonecznymi o wysokim współczynniku skuteczności ochrony;
- zawieś zacienienia, markizy, zasłony lub żaluzje na okna, które są oświetlane przez poranne i popołudniowe słońce. Zewnętrzne markizy lub żaluzje mogą zredukować ilość ciepła słonecznego docierającego do domu przez okna nawet o 80%
- oszczędzaj elektryczność. W okresie dużych upałów ludzie mają tendencje do znacznie większego zużycia energii elektrycznej na potrzeby urządzeń klimatyzacyjnych , co prowadzi do niedoboru mocy lub przerw w dopływie prądu;
- pamiętaj, że wentylatory elektryczne nie chłodzą, powodują tylko ruch powietrza;
- spożywaj zbilansowane, lekkie posiłki;
- regularnie pij duże ilości wody. Osoby cierpiące na epilepsję oraz schorzenia serca, nerek lub wątroby, będące na nisko – wodnej diecie, oraz mające problemy z utrzymaniem płynów, powinni skontaktować się z lekarzem przed zwiększonym przyjmowaniem płynów;
- ogranicz przyjmowanie napojów alkoholowych. Mimo, że piwo i napoje alkoholowe zdają się zaspakajać pragnienie, to zazwyczaj powodują dalsze odwodnienie organizmu;
- ubieraj się w luźno dopasowane rzeczy, zakrywające możliwie największą powierzchnie skóry. Lekka, o jasnych kolorach odzież, odbija ciepło i promieniowanie słońca oraz pomaga utrzymać normalną temperaturę ciała;
- chroń twarz i głowę poprzez noszenie kapelusza z szerokim rondem;
- pozwól swojemu organizmowi przystosować się do wysokich temperatur w ciągu pierwszych 2-3 dni fali upałów;
- unikaj skrajnych zmian temperatur. Chłodny prysznic natychmiast po przebywaniu w upale, może spowodować wystąpienie efektu hipotermii, zwłaszcza u starszych i bardzo młodych ludzi. Zwolnij tryb życia. Osoby wysokiego ryzyka powinny przebywać w chłodnych miejscach. Zażywaj dużo wypoczynku, aby umożliwić działanie naturalnego systemu chłodzenia twojego organizmu.
- w przypadku stwierdzenia oparzeń lub innych dolegliwości – skontaktuj się z lekarzem.
Upały mogą spowodować:
- duże straty w rolnictwie.
- uszkodzenia powierzchni dróg – masy mineralno – bitumicznej,
- mogą sprzyjać powstawaniu pożarów lasów.
Przebywając w lesie, na podsuszonych łąkach, ścierniskach, zachowaj szczególną ostrożność i staraj się nie zaprószyć ognia – zapamiętaj numer telefonu do straży pożarnej ( 998 ) oraz naucz dzieci, jak informować przez telefon o pożarze.
Zmniejsz zużycie wody. Podlewanie trawników i mycie samochodów marnotrawi wodę.