Miasto partnerskie
KRNOV (Karniów/Krnów)
Państwo | Czechy |
Kraj | morawsko-śląski |
Burmistrz | Jana Koukolová Petrová |
Powierzchnia | 44,29 km² |
Położenie | 50°5′26″N 17°41′55″E |
Wysokość | 316 m n.p.m. |
Ludność (2006) • liczba ludności |
25 517 |
Kod pocztowy | 120 61, 794 01 |
Miasta partnerskie |
|
Historia Krnova
Miasto Krnów (Krnov) położone jest na spływie rzek Opawy i Opawicy (Opavy i Opavicy), u podgórzy Jeseników Nizkich (Nízkeho Jeseníku), na granicy czesko-polskiej.
Badania archeologiczne pokazują, że miejsce to jest prawie bez przerwy osiedlone od wczesnej epochy kamienia, ogólnie już od 30 000 lat.
Najpóźniej od VII wieku osiedlenie jest wyłącznie słowiańskie, jak świadczą o tym zmianki pisemne o szczepu Holasiców (Holasiců). Z epochy glaciolicznej zostały w Krnowie moreny (kamienie błędne) i inny materiał przyniesiony przez lodowiec, jako przypomnienie owych czasów. Z epochy po lodowcu odnaleziono w Krnowie kieł niedźwiedzia jaskinnego, szczątki zębu trzonowego mamuta i inne odkrycia. Życie młodszej epochy kamienia stwierdzają bogate odkrycia w pobliżu Brumovic, osady fortyfikowane na obu kopcach cvilinskich pochodzą z ostatniej epochy neolitycznej.
W czasach kultury ludu pół popielnych były w Krnowie trzy grodziska: na przednim kopcu cwilińskim (cvilínském), nad Dwórem czerwonym (Červeným dvorem) na przyległej części katastru uwaleńskiego (úvalenského) i na tylnym kopcu. Stąd pochodzą odkrycia z bliskiej okolicy, zwłaszcza naczynia żelazne i żelazne siekiery z XI i XII wieku.
Datę powstania Krnowa nie można ustalić jednoznacznie. Jego czeska nazwa (w postaci Kyrnow) jest pierwszy raz podana formą pisemną w 1240 roku.
Nazwa niemiecka Jagerndorf (w postaci Jegerdorf) jest po raz pierwszy podana w 1253 roku. W dokumentach sredniowiecznych używano dla tego miejsca nazwy łacińskiej Carnovia. Krnow powstał na skrzyżowaniu dawnych szlaków handlowych łączących miasta nadbałtyckie Hanzy z Włochami. Początki miasta datowane są w XIII wieku. Po raz pierwszy pojawiają się w dokumentach historycznych z 1240 roku, w arkuszu króla czeskiego Wacława I (Václava I), w ktorym daje klasztorowi tisznowskiemu (tišnovskiemu) zajazd ludowo zwany Kyrnow w krainie kiedyś holasickiej ("circulium quendam in districtu Holascencsi, Kyrnow vulgariter nuncupatum cum omnibus appendiciis suis, villis, agris, pratis, silvis, fluminibus").
Wkrótce Krnów zdobywa prawa miejskie. Stało się tak przed 1269 rokiem. Można powiedzieć, że za władzy Przemyślida Otakara II (Přemysla Otakara II) już Krnów miał to privilegium. Prawa te zatwierdziła królowa Kunhuta w 1279 roku. Gród Cwilin (Cvilin) w Krnowie, wybudowany został w XIII wieku z kamienia i stał się sedzibą księcia opawskiego Mikołaja (Mikuláše) z gałęzi ubocznej Przemiślidów (Přemyslovců), którego przyjazd przyjeły samodzielne instytucje administracyjne – sąd ziemski i ziemskie prawo krnowskie. Margrabia morawski Joszt (Jošt) wprowadził tablice ziemskie i urząd hetmana ziemskiego. Krnowsko było znaczącą częścią okręgową na pograniczu Moraw (Moravy) i Ślązka (Slezka).
W różnych wydarzeniach wojennych i walkach Krnów odgrywał ważną rolę i był zawsze przedmiotem zainteresowania stron wojennych. Przez Krnowsko zwykle przedzierały się do kraju obce wojska (Tatarzy, Duńczycy, Szwedzi, Prusowie...). Tak stało się też w XV wieku, kiedy doszło do wojny pomiędzy Jerzym z Podziebrad (Jiřím z Poděbrad) i Władysławem II (Vladislavem II). Mateusz Korwin (Matyáš Korvin) wpadł na Krnowsko i pojmał księcia u grodu w Albrechticach i sam został władcą Krnowska, z miastami Krnowem, Bruntalem, Baworowem (Bavorovem) i grodem Cwilinem, aż do1490 roku, kiedy umiera.
W drugim roce swojego panowania na Krnowsku nakazał w Krnowie bić monety królewskie. Był to grosz i półgrosz.
Po śmierci Korwina podarował król Władysław (Vladislav II) Krnowsko własnemu kanclerzowi i przyjacielowi panu z Szelenberga i Kości (Šelenberga i Kosti). W 1523 roku kupuje księstwo za 58 900 złotych węgierskich margrabia Jerzy (Jiří) Hohenzollern z Ansbachu. Z nowym panem weszła też nowa wiara. Gorliwy zwolennik nauki Luthera wypędził z dóbr ziemskich zakony katolickie rycerzy niemieckich i braci franciszkańskich - minorytów. Ostatni książę tego rodu w Krnowie był Jan Jerzy Krnowski (Jan Jiří Krnovský), wódz naczelny wojska "króla zimowego" Fryderyka Falckiego (Bedřicha Falckého).
Za postawienie się Habsurgom (Habsburkům), podległo księstwo Krnowskie konfiskacie, na jego właściciela została rzucony klątwa i w 1622 roku nadał te ziemie cesarz Korolowi z Lichtensztajn (Karlu z Lichtenštejna). Wtedy już całą Europą miotała wojna 30-toletnia i dobra krnowskie były pustoszone przez wojska duńskie, cesarskie i dzieło zniszczeń dokonałi Szwedzi. Następny wiek zadał księstwu cios, który przerwał setki lat budowaną i rozwijaną gospodarkę i zmusił to znaczące miasto do utraty siły i prestiżu. Król pruski Fryderyk II (Bedřich II) zastosował swoje prawa na Krnowsko, które uważał za bezprawnie zabrane swoim przodkom z Hohenzollern (Hohenzollernům). Spór rozszerzył się na cały Śląsk (Slezsko) i wojskom Marii Teresy (Marie Terezie) nieudało się obronić ziemi należącej dotychczas do korony czeskiej. Pokój zawarty we Wrocławiu (Vratislavi) w 1742 roku znaczył dla Krnowska utratę obszernych terenów na lewych brzegach rzek Opawy i Opawicy i oderwanie całego Głubczycka (Hlubčicka).
Pozostałe szczątki księstwa musiały skierować swoje zainteresowania gospodarcze z Śląska Górnego (Horního Slezska) na Morawy (Moravu) i na Austrię. Podział Ślązka (Slezska) oznaczał też koniec wybitności politycznej Krnowa. W 1793 roku został urząd okręgowy przeniesiony do Opawy (Opavy). W 1849 roku zanika księstwo Krnowskie, którego rdzeń staje się fundamentem dla powstania nowego powiatu politycznego. Tak powstał jeden z siedmiu powiatów Śląska Austriackiego (Rakouského Slezska). Ówczesny powiat Krnów miał 10 mil kwadratowych, 74 gmin i 59 875 mieszkańców. Swojego odrodzenia doczekuje się Krnów na przekroju XIX wieku. I w wieku XX, keidy go sybki rozwój produkcji włókienniczej pasuje na czelne miejsce w monarchii Austriacko-Węgierskiej.
Produkcja włókiennicza wiąże się też do samych początków miasta. W 1379 roku powstał sukienniczy dom towarowy i w jego 16 komorach sprzedawano towar wyprodukowany w mieście. W XIX wieku było tu już 17 fabryk produkujących towary z sukna, wełny i jedwabia. Uprzemysłowienie przynosi zmiany wizerunku miasta. W dzisiejszy dniach jest Krnów z niemal 26 000 mieszkańcami znaczącym centrum przemysłu i kultury. Pozostaje ważnym ośrodkiem kulturalnym czeskiego Śląska. Do 2007 było tu także ważne przejście graniczne z Republiki Czeskiej do Polski (Karniów – Pietrowice k. Głubczyc).
Zabytki Krnova
- Park Charzowski (Chařovský park)
- Zamki
- Zamek Bouzov
- Zamek Bruntal
- Jánský vrch
- Velké Losiny
- Arboretum
- Jaskynia Špičák
- Jaskynia Na pomezí
- Zamek Raduň
- Zamek Úsov
- Zamek Hukvaldy
- Zamek Štenberk
- Zamek Sovinec
- Zamek Kravaře
- Zamek Hradec nad Moravicí
- Přerov
- Synagoga krnowska
- sala koncertowa Ducha Świętego
- Wieża widokowa na Cvilínie u Krnova
- Wieża widokowa Ježník
- Wzgórze odpustowe Cwilin
Oficjalna Strona Miasta Krnov: http://www.krnov.cz/